ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ - ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Καθιέρωση διατροφικών συμπεριφορών που υποστηρίζουν τη μακροπρόθεσμη υγεία
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΑΓΕΛΑΔΙΝΟ ΓΑΛΑ
- Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η σύνθεση μετάλων και ιχνοστοιχείων του αγελαδινού γάλακτος διαφέρει από αυτή του ανθρώπινου γάλακτος.
- Συγκεκριμένα, η περιεκτικότητα σε αλάτι είναι σημαντικά υψηλότερη με την τιμή νατρίου να είναι πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερη στο αγελαδινό γάλα. Τα υψηλά επίπεδα αλατιού στο αγελαδινό γάλα αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο να αναπτύξουν τα βρέφη υπερνατριαιμία, μια δυνητικά σοβαρή κατάσταση.
- Η περιεκτικότητα σε αρκετές βιταμίνες και μέταλλα στο μητρικό γάλα είναι χαμηλότερη από τις τιμές που βρίσκονται στα περισσότερα παρασκευάσματα για βρέφη, ωστόσο η βιοδιαθεσιμότητα στο μητρικό γάλα είναι υψηλότερη, με αποτέλεσμα την πιο αποτελεσματική απορρόφηση.
- Η απορρόφηση του σιδήρου από το μητρικό γάλα είναι περίπου 50% ενώ η βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου από το βρεφικό γάλα είναι σημαντικά χαμηλότερη στο 7-17%
ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΜΗΤΡΙΚΟ ΓΑΛΑ
Τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία που υπάρχουν στο μητρικό γάλα είναι γενικά ανεξάρτητα από τη διατροφική πρόσληψη της μητέρας.
ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΓΑΛΟΥΧΙΑΣ
Η περιεκτικότητα σε βιταμίνες στο μητρικό γάλα σχετίζεται άμεσα με την κατάσταση βιταμινών της μητέρας
ΤΑ LC-PUFA ΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΟΤΙ ΕΧΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΣΟ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ.
Οι μελέτες υποδεικνύουν ότι τα LC-PUFAs μπορεί να βελτιώσουν την οπτική οξύτητα, τη γνωστική ανάπτυξη και τα αποτελέσματα αλλεργίας, καθώς και να υποστηρίξουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και να βελτιώσουν τους δείκτες καρδιαγγειακής νόσου.
ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Ο θηλασμός συνδέεται με πλεονέκτημα 2,2 μονάδων IQ προσαρμοσμένα στο μητρικό IQ (Horta & Victora 2013). Έχει υποτεθεί ότι η παρατηρούμενη διαφορά στα γνωστικά αποτελέσματα μεταξύ των βρεφών που θηλάζουν και των βρεφών που τρέφονται με φόρμουλα μπορεί να αποδοθεί τουλάχιστον εν μέρει στην παροχή n-6 και n-3 LC-PUFA που υπάρχουν στο μητρικό γάλα αλλά όχι στο συμβατικό βρεφικό γάλα. Αυτό βασίζεται σε στοιχεία ότι τα βρέφη που θηλάζουν έχουν καλύτερα επίπεδα LC-PUFA σε σύγκριση με βρέφη που τρέφονται με φόρμουλα.
ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Η εργασία του Koletzko και των συνεργατών του (Koletzko et al. 2014a) δείχνει ότι τα επίπεδα PUFA στη βρεφική ηλικία μπορεί να έχει προστατευτική επίδραση στην ανάπτυξη αλλεργιών. Τα αποτελέσματα από μελέτες παρατήρησης δείχνουν μια σαφή συσχέτιση μεταξύ της χαμηλής περιεκτικότητας σε DHA του μητρικού γάλακτος και αυξημένο κίνδυνο ατοπικής νόσου στο βρέφος. Η συμπλήρωση με DHA ή DHA+EPA(docosahexanoeic acid and eicosapentaenoic acid) σε γυναίκες που θηλάζουν έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τους δείκτες αλλεργίας και ατοπικής νόσου στους θηλάζοντες απογόνους τους. Ο ρόλος του ARA στην ανάπτυξη ατοπικής νόσου παραμένει αντιφατικός.
ΟΠΤΙΚΗ ΟΞΥΤΗΤΑ
Η ανάπτυξη της οπτικής οξύτητας στη βρεφική ηλικία αντανακλά την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και όχι τα διαθλαστικά σφάλματα που διορθώνονται με τα γυαλιά. Τα βρέφη που θήλασαν και είχαν λάβει συμπληρωματικές τροφές εμπλουτισμένες με DHA είχαν πιο ώριμες οπτικές δυνατότητες σε ηλικία 9 και 12 μηνών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (Hoffman et al. 2004).
ΟΙ ΟΛΙΓΟΣΑΚΧΑΡΙΤΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ (HMOS)
Είναι μια οικογένεια μη συζευγμένων σακχάρων και υδατανθράκων που βρίσκονται μοναδικά στο ανθρώπινο μητρικό γάλα και είναι ανθεκτικά στην πέψη.
Σχεδόν όλα τα HMOs προέρχονται τελικά από τη λακτόζη, η οποία τροποποιείται στον μαστικό αδένα με την προσκόλληση διαφορετικών μονοσακχαριτών και άλλων συστατικών, με αποτέλεσμα ένα υψηλό επίπεδο δομικής και λειτουργικής ποικιλομορφίας.
Τα HMO είναι το τρίτο πιο άφθονο συστατικό του ανθρώπινου γάλακτος μετά τη λακτόζη και το λίπος, με συγκεντρώσεις μεταξύ 5-15g/L στο ώριμο γάλα.
Τα HMOs χρησιμοποιούνται στο γαστρεντερικό σωλήνα από είδη Bifidobacterial, το κυρίαρχο μικροβίωμα στα βρέφη που θηλάζουν και τα οποία πιστεύεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της γενικής υγείας των βρεφών.
Η συνολική ποσότητα και σύνθεση HMO αλλάζει κατά τη διάρκεια της γαλουχίας. Στα πρώτα στάδια της παραγωγής γάλακτος, το πρωτόγαλα περιέχει έως 20-25 g/L ολιγοσακχαρίτες. Με την πάροδο του χρόνου και καθώς ωριμάζει η παραγωγή γάλακτος, η συγκέντρωση των HMO στο μητρικό γάλα μειώνεται στα 5-15g/L.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ορισμένα HMO στο πρωτόγαλα έχουν διαφορετικό μοτίβο και υπάρχουν σε υψηλότερες συγκεντρώσεις από ό, τι στο ώριμο γάλα.
- Η παρουσία των HMO στο μητρικό γάλα προσφέρει ένα ουσιαστικό πλεονέκτημα στα βρέφη που θηλάζουν έναντι εκείνων των βρεφών που λαμβάνουν βρεφικό γάλα και "αποτελούν ένα από τα κύρια κενά μεταξύ ανθρώπινου γάλακτος και βρεφικού γάλακτος".
- Οι περισσότεροι από τους ολιγοσακχαρίτες που υπάρχουν στο μητρικό γάλα δεν βρίσκονται στο αγελαδινό γάλα και γενικά η περιεκτικότητα σε ολιγοσακχαρίτες είναι 100-1000 φορές υψηλότερη στο ανθρώπινο γάλα.
- Τα βρέφη που θηλάζουν και αυτά που τρέφονται με ξένο γάλα παρουσιάζουν διαφορές στη μικροβίωμα του εντέρου τους. Αυτό πιστεύεται ότι οφείλεται, τουλάχιστον εν μέρει, στα HMO που υπάρχουν στο μητρικό γάλα, τα οποία δεν είναι διαθέσιμα (ή δεν διατίθενται με την ίδια πολυπλοκότητα) σε βρέφη που τρέφονται με φόρμουλα. Παρά το γεγονός ότι είναι το τρίτο πιο άφθονο συστατικό του μητρικού γάλακτος, τα HMO έχουν ελάχιστη, άμεση θρεπτική αξία και είναι ανθεκτικά στην πέψη. Ωστόσο, παίζουν σημαντικό ρόλο στην καθιέρωση και προστασία του μικροβιώματος του εντέρου του βρέφους.
- Είναι τα πρώτα πρεβιοτικά που λαμβάνουν βρέφη με μητρικό γάλα και χρησιμεύουν ως μεταβολικά υποστρώματα για τα μπιφιντοβακτήρια, συγκεκριμένα, Bifidobacterium longum subsp. infantis.
- Σε βρέφη που θηλάζουν, ο γρήγορος και κυρίαρχος αποικισμός του εντέρου από μπιφιντοβακτήρια, καθώς και τα HMO ως εκλεκτικό στοιχείο ανάπτυξης για αυτά τα βακτήρια είναι καλά εδραιωμένο.
- Η διέγερση με HMO του πληθυσμού Bifidobacterium δίνει σε αυτά τα είδη ένα πλεονέκτημα ανάπτυξης έναντι άλλων βακτηρίων που δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τα HMOs ως πηγή τροφής.
- Αυτό το όφελος των HMO στο μητρικό γάλα φαίνεται να είναι ακόμη πιο σημαντικό σε πρόωρα βρέφη όπου το εντερικό μικροβίωμα επηρεάζεται από τον μεταγεννητικό χρόνο, το βάρος γέννησης, την ηλικία κύησης και τη διατροφή.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα HMOs στο μητρικό γάλα αντισταθμίζουν την επίδραση του βάρους γέννησης στη δημιουργία μικροβιώματος καθώς και ‘’διευκολύνουν τον αποικισμό και τον εμπλουτισμό συγκεκριμένων μικροβίων κατά τη δημιουργία του πρόωρου μικροβιώματος του βρέφους’’.